Ergenlik dönemi, kişilerin çocukluktan yetişkinliğe geçiş sürecidir. Bu geçiş sürecinde, farklı büyüme ve gelişim alanlarında pek çok değişim aynı anda yaşanır. Ergenlik dönemi aynı zamanda birey tarafından başa çıkılması gereken gelişim görevlerinin yanı sıra deneyimlerle zenginleştiği bir süreci belirtir.
Ergenlik Döneminde Görülen Değişimler Nelerdir?
Ergenlik dönemi çocukluk ile gençlik arasında yaşanan bir süreçtir. Bu süreçte ergen sosyal ve psikolojik değişimler yaşayabilir. Ergenlik döneminde en sık görülen farklılıklar; kişinin vücudunda büyüme ile ilgili farklılıklar olması, hormonların değişkenliği ya da duygu dalgalanmalarının sıklıkla görülmesidir.
Ergenlik Dönemi ve Kimlik Gelişimi
Kimlik gelişimi özellikle ergenlik döneminde önem kazanır. Ergenlik döneminde yaşanan kimlik gelişimi bireyin en temel gelişimsel görevlerinden biridir. Her ne kadar bireyin tüm yaşamı boyunca devam etse de en fazla ergenlik döneminde kimlik gelişimi ağırlık taşır. Bireyin kimlik kazanımı ve gelişimi, ergenlik döneminde en fazla yaşanan psikososyal durumdur.
Kimlik edinme sürecinde ergenin kendi kendine sorduğu ‘Ben kimim?’ ‘Ben nasıl biri olmalıyım?’ soruları zihni en fazla meşgul eden sorulardır. Bu dönemde ergen önceden öğrendiği bir şeyi- güvenilir ve kabul edilir olsa bile- yeniden sorgular. Kendine geçmiş yıllarda örnek aldığı ve özdeşim kurduğu anne, baba, öğretmen gibi kişileri bu süreçte yeniden değerlendirir ve yeni kendisine sporcu, müzisyen gibi yeni özdeşim örnekleri bulabilir. Bu durum, ergenin kendine en uygun gördüğü özdeşimi bulana kadar devam edebilir.
Ergenlik Döneminde Duygu Durumları
Ergenlik döneminde bireyde duygu dalgalanmaları kısa süreli geçişlerle kendini belli eder. Öfke, mutsuzluk, alınganlık, kırılganlık, üzüntü gibi duygularla mutluluk, sevinç, sakinlik ya da cesaret gibi duygulara hızlı geçişler bu dönemde sıklıkla görülür. Bu dönemde bireylerde görülen kararsızlık, akademik başarıda dalgalanmalar, gelecek fikirleri ya da giyim tarzlarındaki farklılıklar anne babalar açısından farklı olabilmektedir. Bu değişimler bireyin gelişimsel sürecinin bir parçasıdır. Ancak ebeveynler açısından bu geçiş dönemi geleneksel evlat profilinden farklı olabilmektedir.
Ergenlik ve Aile
Ergenlik dönemi, bireyin büyüme ve gelişim alanlarında değişim yaşadığı bir süreçtir. Ergenlik döneminde birey, aileden uzaklaşma ve bağımsızlık isteği ile beraber ebeveynlerinin sevgi ve destek ihtiyacı ikilemi yaşar. Bu dönemde bağımsız beni ortaya koyma ile aileden ayrılarak özerk birey yolunda ilerleme isteği bulunur. Kişi, kendi iradesi ile kendi seçimlerini yapmak ve yaşamını düzenlemek ister. Bu istekte kişinin kendini büyümüş görme, değişmiş görme ve yetişkin görme istekleri bulunur.
Ergenlik dönemi bir geçiş süreci olduğu için birey kendi seçimlerinde özerk karar verebilmek, seçim yapabilmek ve değer yargılarına sahip olmak isterken yeni rollerinden de tam anlamıyla emin olamayabilir. Bu yüzden birey hem anne-baba desteğine ihtiyaç duyar, hem de içinde aile desteğine karşı koyma durumu bulunur. Kişi gerçekte ihtiyaç duyduğu kişilere aslında ihtiyaç duymadığı fikrini kendisine kanıtlamaya çalışır. Bu yüzden o zamana kadar her bakımdan yeterli gördüğü anne babasını ve diğer kişileri yadsımaya başlar.
Ergenlik dönemi boyunca yaşanan değişimler sadece ergenin kendisini değil aynı zamanda anne-baba ya da ebeveynini de etkilemektedir. Ergenlik dönemi boyunca bireydeki gelişimsel ihtiyaçlar değişir. Bu değişimin ergende yarattığı düşünce, duygu ve davranış değişiklikleri de anne baba ve birey arasında iletişim problemlerine sebep olabilir.
Ergenlik döneminde yaşanan duygusal, biyolojik değişimlerin yanı sıra bireyde bulunan bilişsel, kişilik, karakter ve değer ile ilgili değişimlere ve sosyal ilişkilere net bir şekilde yansımaktadır. Geçiş süreci boyunca ergende oluşan değişimlerin sağlıklı olarak yönetilebilmesi, ergenler ve ebeveynler arasında herhangi bir çatışmaya zemin hazırlamamak ve bu süreci azaltacak iletişim becerileri geliştirmek her iki taraf için de daha sağlıklı ve olumlu sonuçlar alınmasında etkilidir.
Ergenlik dönemi bireyin kendisini ve aynı zamanda ailesini de yoğun olarak etkileyebilmektedir. Ergenlik dönemine giren kişi için başa çıkmak zorunda bulunduğu düşünceler, yoğun duygular, duygu değişimleri, hormonal farklılıklar, başka kişiler tarafından anlaşılma isteğinin yoğun olması gibi ihtiyaçları doğurabilmektedir. Bireyler yaşadıkları bu durumun sadece kendisine has olduğunu düşünebilirler.
Ergenlik döneminde ergenlerin yaşadığı belirsizlikler ve psikososyal değişimler, ebeveynler ve ergenler arasında iletişim çatışmalarına dönüşebilmektedir. İki taraf arasında yaşanan çatışmanın iyi yönetilmesi ise ergen ile aile arasındaki bağı zayıflatabilir. Ergen bu durumda kendini yalnız, değersiz, karamsarlık ya da öfke patlamaları gibi duygular yaşayabilir ve kendini ailesine kapatabilir.
Karşılanmayan bu psikolojik ihtiyaçlar sonucunda ergen sanal ortamlarda ya da istenmeyen dış çevrede bu ihtiyacını giderme arayışına yönelebilir. Ailesine karşı sorumluluklarını yerine getirmeme, internet ortamında uzun saatler kalma, kendisine, başkasına ya da eşyalara zarar verme davranışları görülebilir. Ergenlik dönemi boyunca ergenin yaşadığı değişimlerin aile tarafından bilinmesi ve çatışmanın sağlıklı bir biçimde yönetilmesinde pozitif iletişim son derece önemlidir.
Sınav Eğitim Kurumlarında öğrencilerimizi profesyonel çalışmalarla desteklemekteyiz. Alanında deneyimli rehber ve branş öğretmenlerinin bulunduğu, size en yakın Sınav Koleji Liselerini ve Sınav Eğitim Kurumlarını öğrenmek için 0312 285 99 77 numaralı hattımızdan bizimle iletişime geçebilir ya da Sınav Koleji resmi internet adresinden bizlere ulaşabilirsiniz.