BİLİŞİM NEDİR? | HAYATIMIZA NELER KATAR?
Bilişim, teknoloji ve bilginin bir araya gelerek oluşturduğu sonuca verilen isimdir. Son yıllarda karşımıza sıklıkla çıkan sorulardan biri de ‘Bilişim Nedir?’ sorusudur. Bilgi teknolojileri kısaltması olan bilişim,genel anlamda bilgi işleme ile ilgili tüm teknolojileri kapsayan bir terimdir.
Bilişim sadece bilgisayar kullanımı olarak algılanmamalıdır. Teknoloji ile bilgi arasında kurulan bir köprü niteliğinde olan bilişim ile teknoloji çağının gerekleri yerine getirilir. Bilişim, bilgisayarlar, yazılım, ağlar, internet ve diğer ilgili teknolojiler gibi bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımını ifade eder. Bilişim teknolojileri ise verileri toplama, saklama, işleme, iletişim sağlama, verileri analiz etme gibi bir dizi işlemi kolaylaştırır, bireylerin ve işletmelerin verimliliğini artırmalarına yardımcı olur.
Bilişim kelimesinin içinde bilgisayar kullanımı, bilgisayar yazılımları, bilgisayar aracılığı ile verilen hizmetler, bilgisayar donanımı ve bilgi toplumu yer alır. Bu maddelerin hepsi ya da ayrı ayrı ele alınması ile bilişim tanımında değişiklik olabilir.
Bilişim nedir? sorusu ile genel anlamda bilişim, bir bilim dalı olarak değerlendirilir. Bilişim bilgilerin ve hesaplamaların kurulması ve kuruşlan bu yapının uygulanması aşamaları ile ilgilenir. Bilişimde temel olarak yararlanılan fizik, matematik ve elektronik dalları düzenli ve sistematik bir biçimde çalışarak kullanılacak bilgi elde edilir, işlenir ve aktarılır. Bugün her alanda kullanılan teknolojide bilişim yöntemleri kullanılmaktadır. Bilişim bilgi ve teknolojik sistemlerde bir bütün olarak kullanılır. Bilişimde bilgi toplum yararına dönüştürülüp değiştirilerek hayata entegre edilir.
Bilişim Hayatımıza Neler Katar?
Bilişim teknolojileri eğitim, sağlık, bilimsel araştırmalar ve diğer alanlarda da büyük bir rol oynar. Bilişim teknolojileri ile bireyler iletişim kurar, bilgi edinir, online eğitim alır, finansal işlemleri gerçekleştirir, online alışveriş yapar, sağlık hizmetlerinden yararlanır, seyahat etmek için aracı kurumları kullanır, iş arayabilir ve daha birçok işlevi yerine getirmelerine yardımcı olur ve bireylerin yaşam kalitesini artırmak için birden fazla işlevi yerine getirebilir.
İşletmeler için ise bilişim teknolojileri, iş ve işveren verimliliğini artırmak, işyeri süreçlerini otomatik hale getirmek, işletme veri analizi yapmak,pazarlama faaliyetlerini yönetmek, müşteri hizmetlerini iyileştirmek ve maliyetleri düşürme alanlarında birçok işlevi yerine getirmelerine yardımcı olur.
Bilişimin Tarihi
İnsanlık tarihinin önemli bir parçası haline gelen bilişim tarihinde (bilgi ve iletişim teknolojisi tarihi) başlangıç ve gelişme sürecinde çeşitli evreler bulunmaktadır.
Bilişim tarihi, 19. yüzyılda mekanik hesap makinelerinin geliştirilmesiyle başlamıştır. Charles Babbage tarafından tasarlanan Analitik Motor, bugünkü bilgisayarların atası ve bilinen ilk genel amaçlı mekanik bilgisayar tasarımı olarak kabul edilmekle beraber hiçbir zaman bitirilmemiştir. Ancak makinenin tasarımındaki kavramlar zamanından en az 100 yıl sonrasında kullanılmıştır. Analitik Motorun program ve verilerin girişleri delikli kartlar aracılığıyla yapılmaktaydı.
Bilişim tarihinde 20. yüzyılın başlarında elektronik bilgisayarlar icat edildi. İlk bilgisayarlar, 1930'larda ve 1940'larda geliştirildi. Bu bilgisayarlar çok büyük ve pahalıydı ve sadece bilimsel araştırmalarda kullanılabiliyordu. 1950'lerde, bilgisayarlar daha küçük ve daha ucuz hale geldi ve iş dünyası tarafından da kullanılmaya başlandı. 1956 yılında bilgisayar bilimcisi Karl Steinbuch bir makalesinde bilişim kelimesini kullandı.
1960’lı yıllarda kendini göstermeye başlayan bilişim ve bilgi teknolojileri hızla yaygınlaştı ve işletmeler, hükümetler ve üniversiteler bilgisayarları kullanarak verileri depolamak, işlemek ve paylaşmak için yavaş yavaş bilgisayar ağları kurmaya başladılar. Yıllar içerisinde gerek ağ yapısının keşfi gerekse veri işleme dönemlerinin hızlanması ile beraber komplike bir yapı kazandı. 1960 yılında Fransa’da nitelikli bilgisayar uygulamalarına başlandı.1962 yılında Philippe Dreyfus ilk kez fransızca bilişim kelimesi olan informatique kelimesini kullandı.
1970'li yıllarda kişisel bilgisayarların (PC) ortaya çıkışıyla birlikte bilgisayarlar daha erişilebilir ve daha yaygın hale geldi. Apple ve Microsoft gibi şirketlerin kurulmasıyla beraber, PC'ler evlerde de kullanılmaya başlandı.1970 sonrasında bilişim ile ilgili kurumlar oluşmaya ve yapılmaya başlandı.
1980’li yıllarda bilişim dünyasındaki gelişmeler hız kazandı. İnternetin gelişimiyle birlikte, bilgisayarlar daha da önemli hale geldi. İnternet, bilgisayarların birbirleriyle bağlanmasını sağlayarak, dünya çapında iletişim ve bilgi paylaşımına olanak sağladı. Metinlerin, seslerin ve görüntülerin bilgisayar ortamında işlenmesiyle beraber dijital gelişim sürecinde de gelişme hızlandı.
1990’lı yılların sonlarına doğru, mobil cihazların (cep telefonları, PDA'lar vb.) yaygınlaşmasıyla birlikte, bilgisayarlar daha da küçüldü ve daha taşınabilir hale geldi. Bu dönemde, internet kullanımı hızla arttı ve sosyal medya gibi yeni dijital platformlar ortaya çıktı.Günümüzde, bilişim teknolojileri hızla gelişmekte ve yapay zeka, bulut bilişim, nesnelerin interneti (IoT) ve blockchain teknolojileri gibi yeni alanlarda çalışmalar yapılıyor. Bu teknolojiler, insanların her alanda yaşamlarını değiştirmeye ve dönüştürmeye devam etmektedir.
Bilişim Haftası
İnsanların ekonomik alanda, toplumsal iletişimde ve teknik alanda kullandığı bilginin, akla uygun bir biçimde ve düzenli bir şekilde bilgisayar başta olmak üzere benzeri elektronik aygıtlarla işlenmesi bilimine Bilişim adı verilmektedir. Bilişim, bilgilerin bir bakıma yeniden şekillendirilmesi anlamına gelmektedir.
Bilişim teknolojileri artık hayatımızın hemen her alanında kullanılmaktadır. İnternet bankacılığı olsun, internet üzerinden alışveriş olsun ya da atm makinelerini kullanırken bile bilişim teknolojilerini kullanmaktayız.
Ülkeler bilişimin gücünü fark ettiklerinden beri bilişim alanına çok daha fazla zaman ve para ayrılmaktadırlar. Bilişim alanında dünya genelinde ve ülkemizde büyük çaplı yatırımlar yapılmaktadır. Ülkeler arasındaki güç dengeleri ve bilişimin gücü teknoloji alanında da kendisini göstermektedir.
Bilişim teknolojilerini kullanan ülkeler ve toplumlar ilerlemeye yatkın ve gelişime açıktırlar. Bu özellikleri ile bilişimden geri kalmış ülkeler arasında ciddi bir uçurum olduğu söylenebilir.
Bilişim Haftası Ne Zaman Kutlanır?
Her yıl Mayıs ayının ilk haftası kutlanan Bilişim Haftası, ülke genelinde ve okullarda çeşitli etkinliklerle kutlanmaktadır. Her yıl belirli tarihlerde kutlanan Bilişim Haftası etkinliklerinde öğretmenler rehberliğinde öğrenciler tarafından hazırlanan projeler çeşitli fuarlara sergilenmektedir.
Bilişim Haftasında Neler Yapılır?
Her yıl belirli tarihlerde kutlananBilişim Haftasında öğrencilere bilişimin hayatımızdaki önemi ve gerekliliği konularında çeşitli bilgiler verilir. Okullarda sınıflar ve okullar arasında yapılacak etkinlikler, projeler, sunumlar, konuşmalar ile bilişimin önemi vurgulanır.
Türkçe’de Bilişim Kelimesi
Türkçe ‘Bilişim’ kelimesi temel olarak bilmek fiilinin türevi olan bilişmek fiilinden türemiştir. Bilgisayar kelimesinin de isim babası olan Aydın Köksal, ‘Bilişim’ kelimesini Türkçeye kazandıran bilgisayar, yazılım ve elektronik mühendisi ve dilbilimcidir. Bilişim ile ilgili yaklaşık olarak 2500 kelimeyi Türkçeye kazandıran Aydın Köksal, Bilişim konusunda çalışmalar yaptı ve çeşitli üniversitelerin Bilişim enstitülerinin kurulmasını sağladı. Türkiye Bilişim Derneğinin de Onursal Başkanı olan Köksal, bugün halen daha Bilişim A.Ş.’nin kurucusu ve yönetim kurulu başkanlığını yapmaktadır.
BİLİŞİM NEDİR? | HAYATIMIZA NELER KATAR?
