TÜRKİYE'DE EĞİTİM SİSTEMİ
TÜRKİYE'DE ZORUNLU EĞİTİM KAÇ YIL SÜRER?
Türkiye'de zorunlu eğitim 12 yıl sürmektedir.
TÜRKİYE'DE EĞİTİM SİSTEMİ
Türkiye'de eğitim sisteminin temelini "sınavlar" oluşturmaktadır. Diğer bir deyişle Türkiye'de eğitim sistemi sınavlara dayalıdır. Liselere ve üniversitelere geçişler merkezi sınav sonuçlarına göre gerçekleştirilir.Türkiye'de eğitim sistemi 6 sayılı Eğitim Kanunu kapsamında düzenlenmiştir. 2012 yılında kabul edilen 6287 sayılı Kanun, eğitimi 4 yıllık üç aşamaya ayırmaktadır. 4+4+4 olarak da bilinen sistemde ilköğretim, ortaöğretim ve lise eğitimi ayrı ayrı 4’er yıldan oluşmaktadır.
TÜRKİYE'DE EĞİTİM SİSTEMİ KAÇ AŞAMADAN OLUŞUR?
Türkiye'de eğitim sistemi temel olarak ilköğretim, ortaöğretim ve lise eğitimi olarak 3 aşamaya ayrılır ve bu 12 yıllık süreç zorunlu eğitim kapsamındadır.
İlköğretim ilk 4 yıldır ve 1., 2., 3., 4. sınıfları kapsar. Ortaöğretim , ikinci 4 yıldır ve 5., 6., 7., 8. sınıfları kapsar. Lise eğitimi son 4 yıldır ve 9. , 10., 11, 12. sınıfları kapsar. Lise eğitiminin son 4 yılında yani 9, 10, 11, 12. sınıflarda okula devam zorunluluğu yoktur. Öğrenciler, dersleri uzaktan takip edebilecekleri açık liselere devam edip etmemekte özgürdür.
TÜRKİYE'DE OKUL ÖNCESİ EĞİTİM ZORUNLU MU?
Türkiye'de okul öncesi eğitim zorunlu değildir. Tamamen isteğe bağlıdır. Okul öncesi eğitim için herhangi bir zorunluluk bulunmamaktadır. Türkiye’de okul öncesi eğitime katılım son 10 yılda artmasına rağmen, okullaşma oranları hem Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) ortalamasının hem de geçtiğimiz yıllarda Millî Eğitim Bakanlığı tarafından belirlenen hedeflerin altında kaldığı açıklanmıştır. Ancak Millî Eğitim Bakanlığı’nın başlattığı pilot uygulamaya göre yakın bir gelecekte anasınıfının zorunlu olması planlanmaktadır. 2023 Eğitim Vizyonu Belgesi’nde değinilen konulardan biri de anaokulu eğitimi olmuştur.
TÜRKİYE'DE ANAOKULUNA BAŞLAMA YAŞI KAÇTIR?
Anaokuluna başlama yaşı 48-66 aydır. Peki anaokuluna başlama yaşı nasıl hesaplanmalıdır? Çocuğunuzun okula başlayacağı yılın Eylül ayı sonu itibarıyla 36 aylıktan itibaren 68 aylığa kadar olması durumunda çocuklar anaokuluna devam edebilir. Yani 36 ayını tamamlayan ve 68 ayını doldurmayan çocuklar anaokuluna kayıt yaptırabilirler.
Anaokulu veya gündüz bakım evine başlama yaşı 37-66 aydır ve 36 ayını tamamlayan özel eğitim ihtiyacı olan çocuklar için okul öncesi eğitim zorunludur.
TÜRKİYE'DE ZORUNLU OKULA BAŞLAMA YAŞI KAÇTIR?
Türkiye'de zorunlu eğitim, 66 ayını dolduran tüm çocuklar için zorunludur ve okulların açılmasıyla birlikte Eylül ayına kadar 66 ayını dolduran tüm çocuklar için başlamaktadır. Veliler 60-66 ay arasında bulunan çocuklarını 1. sınıfa kayıt etmekte serbesttirler. Diğer bir deyişle veliler 66, 67 ve 68 ay arasındaki çocuklarını 1. sınıf yerine okul öncesi eğitime gönderme hakkına sahiptir.Fakat 69 aydan büyük çocuklar 1. sınıfa başlamak zorundadır. Ancak sağlık raporu almaları durumunda 69 aydan büyük çocuklar 1. sınıf yerine okul öncesi eğitim kurumuna devam etmektedir.
TÜRKİYE'DE LİSELERE GEÇİŞ İÇİN HERHANGİ BİR SINAV VAR MI?
Liselere Geçiş Sistemi (LGS), Türkiye'de Millî Eğitim Bakanlığı tarafından 2017-2018 eğitim öğretim yılı ile uygulanmaya başlanan ve her yıl yapılan liseye geçiş sınavı sistemidir.
LGS, TEOG sınavının yerine geçmiştir. Liseye Geçiş Sistemi, PISA ve TIMSS soruları esas alınarak beceri temelli mantık muhakeme yeteneğini ölçen bir sınavdır. Öğrenciler sınavdan aldıkları puan ile; Fen Lisesi, Anadolu Lisesi, Sosyal Bilimler Lisesi, Anadolu İmam Hatip Lisesi ve Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi türündeki liselere yerleştirme hakkı elde ederler. Sınavda belirli başarı eşiğine ulaşamayan öğrenciler adrese dayalı okul tercihinde bulunabilir ve merkezi sınavla öğrenci almayan okullarda okumayı tercih edebilir.Sınava girmek zorunlu değildir.
Liselere Geçiş Sistemi LGS adı verilen sisteme göre ortaokul 8. sınıf öğrencileri liselere yerleştirilmektedir. Türkiye'de 5 tür devlet lisesi ve bunun yanında yabancı özel okullar da dahil bazı özel okullar sınavla öğrenci almaktadır.
LİSEYE GEÇİŞ SINAVLARI KİMLERE UYGULANMAKTADIR?
Türkiyede Liselere Geçiş Sistemi LGS merkezi olarak Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından yapılmaktadır. Liselere Geçiş Sistemi (LGS) merkezi sınavına ortaöğretim 8. sınıftan, lise 9. sınıfa geçecek olan öğrenciler katılmaktadır. LGS yerleştirme puanları öğrencilerin yıl içinde aldıkları Fen ve Teknoloji, Matematik, Türkçe, Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük, Yabancı Dil, Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi derslerinin sınav sonuçlarına ek olarak 6., 7. ve 8. sınıflarda aldığı notların ortalaması eklenerek hesaplanır.
LİSEYE GEÇİŞ SINAVLARINDA ÖĞRENCİLER HANGI KRİTERLERE GÖRE YERLEŞTİRİLİR?
Öğrenciler tercih listesi hazırlarlar ve öğrencilerin tercihlerine ve puanlarına göre MEB yerleştirme yapar.
TÜRKİYE'DE ÖZEL LİSELER NASIL ÖĞRENCİ ALIR?
Özel okullar Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından yapılacak Liselere Geçiş Sistemi (LGS) merkezi sınav sonucuna göre öğrenci almaktadır.
LİSELERDE EĞİTİM DİLİ NEDİR?
Yabancı özel okullarda Fransızca, Almanca ve İngilizce eğitim verilmektedir. Türk özel okullarında ve bazı devlet liselerinde eğitim dili Türkçedir. 2. yabancı dil olarak İngilizce, Almanca, Fransızca, İspanyolca, İtalyanca ya da Çince dersleri verilebilmektedir. 2. yabancı dil uygulaması okuldan okula farklılık gösterebilmektedir.
TÜRKİYE'DE ÜNİVERSİTELERE GİRMEK İÇİN SINAVLAR VAR MI?
Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS), Türkiye'de ÖSYM tarafından 2017-2018 eğitim öğretim yılından itibaren uygulanmaya başlanan ve her yıl yapılan ortaöğretimden yükseköğretime geçiş sınavı sistemi yapılır.
Yükseköğretim Kurumları Sınavı (YKS) Sınav sistemi
I. Oturum: Temel Yeterlilik Testi (TYT)
Adayların bir yükseköğretim kurumuna yerleşmek için iki aşamalı sınava girmeleri gerekmektedir. İlk olarak Temel Yeterlilik Testi (TYT) oturumuna girilir. TYT, bir üniversiteye yerleşebilmek için zorunlu bir sınavdır ve ilk aşamayı temsil eder. Testin amacı mantıksal düşünme, akıl yürütme, değerlendirme ve düşünme temelli problem çözme becerilerini ölçmektir. Sorular, seçilmiş lise müfredatından gelmektedir ve bu oturuma girmek zorunludur. Başta ön lisans ve lisans programlarını tercihte TYT ve AYT için 150 ve 180 olan baraj puanları 2022 yılında kaldırılmıştır.
Adayların tercih yapabilmeleri için Matematik veya Türkçe testlerinden yarım net yapması yeterli olmaktadır. Buna ek olarak TYT'de 200 ve üstü bir puan alan öğrencilerin TYT puanı tercih yapmadıkları takdirde iki yıl geçerlidir. Sınavın süresi önceleri 135 dakikaydı, ancak 2022 senesinde yayımlanan kılavuza göre sınav süresi 165 dakika olmuştur. Artık adayların TYT puanını bir sonraki sene kullanma hakkı ise geçersiz sayılmıştır.
II. Oturum: Alan Yeterlilik Testleri (AYT)
Sorular dört yıllık lise müfredatından gelmektedir.11 Adaylar TYT sonrasında AYT'ye girmek zorunda değildir. Fakat genel olarak 4 yıl eğitimli üniversiteler, TYT (%40) + AYT (%60) puan toplamları ile aldığı için bu sınava girilmesi gerekmektedir. Sınavın süresi 180 dakikadır.
Yabancı Dil Testi (YDT)
TYT sonrasında DİL puanı ile öğrenci alan bölümlere girmek isteyen adaylara yöneliktir. 80 sorudan oluşmaktadır. Sınava tercihe göre Almanca, Arapça, Fransızca, İngilizce ve Rusça dillerinden herhangi biri tercih edilerek girilir. Sınavın süresi 120 dakikadır.
Lise son sınıf öğrencileri ve lise mezunları Türkiye'deki üniversitelere iki aşamalı merkezi sınav sonuçlarına göre yerleşmektedir.
Kaynaklar
(https://istanbul.meb.gov.tr/www/zorunlu-okul-oncesi-bilgilendirmetoplantisi/icerik/2060#:~:text=%C3%9Clkemizde%20okul%20%C3%B6ncesi%20e%C4%9
Fitim%20zorunlu,Bakanl%C4%B1%C4%9F%C4%B1%20taraf%C4%B1ndan%20belirlenen%20hedeflerin%20alt%C4%B1nda.)