WISC-R ZEKA TESTİ NEDİR?
WISC-R zeka testi, David Wescler tarafından 1939 yılında hazırlanmıştır. WISC-R zeka testi 6-16 yaş grubuna yönelik uygulanır ve bu test 1,5 saat sürmektedir.
Zeka ile düşünme, algı, sorun çözme ve meydana gelen sorunu yönetebilme anlamında kullanılan zihinsel performansa verilen isimdir. Zeka, algılama, düşünme, öğrenme, planlama, bellek ve organize etme yeteneklerinin birleşiminden meydana gelen bir yetenektir.
Çocukların zeka düzeyleri, zeka testleri ile değerlendirilebilir. Zeka testlerin bireyin beynindeki farklı bölgelerin beyinde hangi farklı işlevlerle yer aldığına bakılan, beyinin zayıf ya da güçlü yönlerinin belirlendiği performans odaklı bir süreçtir.
Bugün dünyada ve ülkemizde kullanılan en yaygın, güvenilirlik çalışmaları yapılmış ve geçerliliği en yüksek olan zeka testi WISC-R testidir. WISC-R zeka testi 6 ile 16 yaş aralığındaki çocuk ve gençlere hitap eder.Testin ortalama uygulama süresi 1,5 saattir. Test bireysel olarak uygulanır. Her yaş seviyesine göre farklılaşan zeka seviyesi testleri ile puanlama yapılır.
WISC-R testi uzman gözetiminde yapılan bir testtir. Test, sözel test ve performans test olarak iki bölüme ayrılır. İki bölümde toplam 12 alt test bulunmaktadır. Sözel alt testlerin içeriği genel bilgi, benzerlik, sözcük dağarcığı, yargılama, aritmetik ve sayı dizisi testlerinden oluşmaktadır. Performans alt testlerinin içeriği ise resim tamamlama, resim düzenleme, parça birleştirme, şifreleme, küplerle desen ve labirent alt testleri bulunmaktadır.Bu anlamda düz bir zeka testinden öte aynı zamanda zeka egzersizidir.
Testlerin süresi çocuğun yaşına ve performansına göre şekillenmektedir. Uygulanan zeka testi, çocuğun zeka bölümleri ve birçok özelliği hakkında bilgi verir.
WISC-R Zeka Testi Kaç Bölümden Oluşur?
WISC-R zeka testi sözel ve performans olmak üzere iki bölümden oluşur. Her bölümde bir yedek, 5 ana test olmak üzere altı alt testten oluşmaktadır.
Wisc-r testi sonucunda çocuğa ait ;
- Sözel,
- Performans,
- Genel olmak üzere üç zeka bölümü elde edilir.
Wisc-r testinin bazı alt testleri ise süreye dayalı olarak uygulanmaktadır. Bu iki gruba ait testler birbiri ardına verilir. Diğer bir deyişle çocuk sözel zeka bölümüne ait bir testi yaptıktan hemen sonra, çocuk bir performans zeka testi yapmaktadır.
Sözel Zeka Grubuna ait alt testler:
- Genel Bilgi,
- Benzerlikler,
- Aritmetik,
- Sözcük Dağarcığı,
- Yargılama,
- Ek test olarak Sayı Dizisidir.
Performans Zeka Grubuna ait alt testler :
- Resim Tamamlama,
- Resim Düzenleme,
- Küplerle Desen,
- Parça Birleştirme,
- Şifre,
- Ek test olarak Labirentler’dir.
Zeka, algılama, düşünme, öğrenme, planlama, bellek ve organize etme yeteneklerinin birleşiminden meydana gelen bir yetenektir.
WISC-R Zeka Testi Nerede Uygulanır?
WISC-R Zeka Testi sadece konu ile ilgili uzmanlık testi alan kişiler tarafından yapılabilmektedir. Konunun uzmanı olmayan kişi ya da kurumlar tarafından uygulanamaz.Türkiye’de WISC-R Zeka Testi uygulanabilen kurumlar aşağıda liste olarak verilmiştir.
- Rehberlik ve Araştırma Merkezleri: Türkiye’de Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı bütün illerde bulunan Rehberlik ve Araştırma Merkezleri WISC-R Zeka Testini uygulamaktadır.
- BİLSEM - Bilim ve Sanat Merkezleri.
- Bazı araştırma ve üniversite hastaneleri.
WISC-R Zeka Testi Uygulamadan Önce Anne-Baba Tutumu Nasıl Olmalıdır?
Zeka testi uygulamadan önce çocukla pozitif ve iyi bir ilişki içinde bulunulmalı, test için acele edilmemelidir. Zeka testlerinden önce çocuğun uykusuzluğu ya da açlığı performansını etkileyeceği için bu konularda uygun davranış önemlidir. Çocuk uykusunu almış olmalı, bir hastalığı bulunmamalı, aç olmamalıdır. Uykusunu yeterli oranda alan ve açlık hissetmeyen bir çocuğun performansı çok daha yüksek olmaktadır. Zeka testlerinin amacı çocuktaki maksimum performansın görülmesidir. Bu bakımdan sözü geçen kriterlerin sağlanması önemlidir.
Test öncesinde ebeveynin tutum ve davranışları konusunda dikkatli olunmalıdır. Çocuğa asla test, zeka testi, sınav, dikkatli ol, şeklinde kavramlar kullanılmamalıdır. Ebeveyn bu aşamada yapıcı, rahat olmalıdır. Çocuğa gerekli açıklamayı profesyonel uzman yapmalıdır. Bu aşamada çocuğa verilen en doğru açıklama şu şekilde olmalıdır; ‘Şimdi seninle bir çalışma yapacağız, bu çalışmada sorular bulunuyor. Sorular kolaydan zora doğru. yani çok kolay sorular var çünkü bu test senden küçük çocuklar için, ama bazı sorular sana zor gelebilir. Bu sorular da senden büyük abiler ve ablalar için hazırlanmış. Eğer bu soruları yapamazsan üzülme, çünkü ben senin yaşındaki bir çocuğun neler yapabildiğini görmek istiyorum’ tarzında bir açıklama yeterli olmaktadır.
Burada en önemli nokta anne-baba ya da ebeveyn çocuğuna WISC-R Testi yaptırmak istiyorsa ya da yaptırmış ise çocuklarına bu testin bir performans ve zeka ölçüm tedirginliği yaşatmamalarıdır. Anne- baba ve ebeveynler WISC-R testi ile ilgili çocuğa bir şey anlatmamalı, onu psikolojik olarak baskı altına sokmamalıdırlar. Çünkü her çocuk bu tür bir bilgi kendisi ile paylaşıldığı takdirde test sırasında heyecanlanabilir, korku ya da şüphe içerisine girebilir. Aynı zamanda çocuğu WISC-R testi için hazırlamak ve bu yönde çalıştırmak da doğru değildir. Bu, çocuğun çıkan test sonuçlarının normali yansıtmadığı anlamına gelmektedir. WISC-R testi için çocuğa herhangi bir yönlendirmede bulunmamak, test sonucunun objektif çıkması bakımından son derece önemlidir.
Anne babalar ya da ebeveynler çocuğun zeka seviyesinin ölçülmesi konusunda yersiz tedirginlik yaşayabilirler ya da endişe duyabilirler. Çocuğun zeka ölçümleri ne çıkarsa çıksın zeka geliştirilebilir bir yetenek olmasından dolayı, okul ve özel çalışma ile değiştirilebilir, geliştirilebilir ve ilerletilebilir. Bu da zeka ölçüm sonuçlarının gelişip ilerletilebilecek sonuçları olduğunu belirtir.
Çocukların zekası esnek ve etkileşime açıktır. WISC-R testinden alınan sonuçlardan sonra çocuğun geliştirilmesi gereken noktalar ve dikkat edilmesi gereken hususlar belirlenip bu yönde çalışmalar gerçekleştirilebilir. Bu bakımdan çocuğun eksik olduğu bölümleri tamamlayarak ve genel anlamda zekaya yönelik çalışmalar yapılarak zekanın artırılması mümkün olmakta ayrıca çocuk ve ebeveyn arasındaki ilişkiler de sağlıklı bir şekilde korunmuş olmaktadır.
