Oxford Çocuk Dergisi ve Oxford Çocuk Edebiyatı tarafından yayımlanan "2024 Yılın Kelimesi" raporuna göre, çocukların bu yıl en çok önem verdiği kelime "nezaket" oldu!
 

Oxford Üniversitesi Yayınları (OUP), çocukların dil kullanımındaki dönüşümleri yakından izleyen öncü bir çalışmaya imza atıyor. Sözlükbilim uzmanları, editörler ve eğitimcilerden oluşan bir ekip, 10 yılı aşkın süredir çocukların kelime dağarcığı, ifade biçimleri ve dilsel tercihlerindeki değişimleri analiz ederek, bu verileri küresel eğitim politikalarına ve pedagojik yaklaşımlara ışık tutacak şekilde yorumluyor.

Her yıl düzenli olarak yayınlanan "Çocuk Kelimesi: Yılın Dil Raporu", yalnızca dil trendlerini değil, çocukların güncel olaylarla (iklim krizi, teknolojik gelişmeler, sosyal hareketler vb.) kurduğu ilişkiyi de mercek altına alıyor. Bu kapsamlı araştırmanın en dikkat çeken çıktısı ise çocukların oylarıyla belirlenen "Oxford Çocuk Kelimesi Yılı" seçimi. 2024’te bu unvanı kazanan kelime, çocukların ortak sesiyle belirlendi: Nezaket.
 

Oxford University Press’in (OUP) Çocuk Sözlükleri ve Çocuk Kitapları birimi tarafından yürütülen araştırmaya göre, "Nezaket" (Kindness), 2024 yılı için Oxford Çocuk Yılın Kelimesi olarak seçildi.

 

Oxford Üniversitesi Yayınları’nın (OUP) bu yılki raporu için İngiltere genelinde 6-14 yaş arası 6.000’den fazla çocukla anket çalışması yapıldı. Katılımcılardan, son bir yılda "en önemli" buldukları kelimeyi seçmeleri istendi. Cevaplar incelendiğinde, üç temanın öne çıktığı görüldü: Nezaket, yapay zeka ve çatışma. Ancak oyların büyük çoğunluğu, insani bir değer olan "nezaket" üzerinde toplandı.

Çocukların yüzde % 61'i nezaket kelimesini seçerken, oy veren çocukların dörtte biri yapay zekayı (%25) , küçük bir oran ise (%7) çatışma kelimesini seçti. 

Bu analiz, çocukların sesini akademik verilerle buluşturarak, geleceğin toplumunu inşa edecek nesillerin ihtiyaçlarını anlamamıza yardımcı oluyor.

Çocukların bu tercihini gerekçelendiren açıklamalar, çağımızın sosyal dinamiklerine dair çarpıcı ipuçları sunuyor. Katılımcıların bir kısmı, "dünyanın daha nazik olmaya ihtiyacı var" ifadesini kullanırken, özellikle gençler arasında yaygınlaşan zihinsel sağlık kaygılarına dikkat çektiler. Bir öğrencinin vurguladığı gibi: "Nezaket, insanların birbirini anlamasını sağlıyor. Bu da mutlu hissetmemize yardım ediyor."

Oxford Çocuk Dergisi'nin Yılın Kelimesi için daha önce seçtiği kelimeler arasında İklim Değişikliği (2023), Kraliçe (2022), Kaygı(2021), Coronavirüs (2020), Brexit (2019), Plastik (2018), Trump (2017), Mülteci (2016), #hashtag (2015) ve Minyon (2014) yer alıyordu.

Oxford Çocuk Dergisi'nin 2024 Yılı Kelimesi raporu, çocukların kelime seçimlerini etkileyen olayları inceliyor ve zaman içinde çocukların dil kullanımı ve farkındalığındaki kalıplar hakkında değerli bilgiler sunuyor.
 

Oxford Üniversitesi Yayınları (OUP) ankete katılan çocukların nezaket kelimesini seçmelerini 3 faktör ile ilişkilendiriyor. Rapor, çocukların bu seçimini işte şu faktörlerle ilişkilendiriyor:
 

 

 

Oxford Üniversitesi Yayınları’nın (OUP) dilbilim uzmanlarına göre, bu sonuçlar bir kelimenin ötesine geçerek, aslında toplumsal bir çağrıyı temsil ediyor. Çocuklar, yetişkinlere şu mesajı veriyor: "Dünyayı değiştirmek için önce birbirimize olan davranışlarımızı değiştirmeliyiz."
 

Araştırmaya katılan çocuklar, nazik olmanın önemli olduğunu ve herkesin nezaket göstermesi gerektiğini vurguladılar. Yanıtlarında sıkça "ihtiyaç" ve "yapmalı" gibi kelimeler kullandılar. Bu ifadeler, dünya genelindeki şiddet, nefret ve çatışmalara yönelik farkındalıklarını ve çözüm olarak nezaketi gördüklerini gösteriyor.
 

Bazı çocuklar, nezaketin yalnızca bir kavram değil, kişisel bir değer olduğunu ve bunun ailede, okulda öğrenildiğini ve teşvik edildiğini dile getirdi. Onlara göre, dünyadaki mevcut çatışmalar ve sorunlar karşısında nezaket, en doğru yol.

Çocukların ifadeleri:

“Bu kelimeyi seçtim çünkü dünyada çok fazla çatışma var ve biz, insanlar olarak, bu çatışmaları ve acıları durdurmak için birbirimize karşı nazik olmalıyız.”
“Şu anda dünyada çok fazla nefret ve savaş var. Herkes birbirine karşı nazik olursa, dünya daha iyi bir yer olur.”

“Nezaket, dünyaya pozitiflik getirir. Okulda ve ailemde de en önemli değer olarak öğretiliyor.”

“Dünya şu an perişan bir halde. İnsanlar daha iyi, daha mutlu ve daha hoşgörülü olmalı.”

“Bence insanlar her gün nazik olmaya çalışmalı. Kabalık yapmak, kötü yorumlar göndermek yerine, nezaketi seçmeliyiz. Eğer herkes nazik olsaydı, dünya çok daha güzel bir yer olurdu.”
 

Yapılan ankette, çocuklara "Nezaket kelimesi size ne hissettiriyor?" sorusu yöneltildi. En yaygın yanıt "mutlu" oldu. Diğer sık verilen yanıtlar ise şunlardı:

Bu sonuçlar, çocukların yalnızca nezaketi önemsemediğini, aynı zamanda onun hayatlarında mutluluk ve umut kaynağı olduğunu gösteriyor. Daha nazik bir dünya, onların da hayali...
 

Nezaket, Farsçadaki "nazik" kelimesinden türetilmiş bir sözcüktür.

Nezaket öncelikle başkalarına karşı ince düşünceli ve saygılı bir şekilde davranma; naz, zarafet anlamına gelmektedir. 

Mecaz anlamı ile nezaket, bir konu ya da iş için dikkatli ve titiz bir yaklaşım, özen gösterme, önemli olma durumunu ifade etmektedir. 

Nezaket, bireylerin birbiriyle etkileşimlerinde zarif, saygılı ve ölçülü olmaları ya da karşısındaki kişiyi incitmemek adına gerekli özeni göstermeleri anlamına gelir. Bu kavram, toplumda insanların birbirleriyle olan günlük ilişkilerinde uyması gereken ahlaki ve toplumsal davranış kurallarını ifade eder.

Nezaket, övgü veya ödül beklemeden, başkalarına cömertlik, ilgi ve düşünceli davranma ile belirginleşen bir tutumdur. Aristoteles, "Retorik" adlı eserinde nezaketi, "ihtiyaç içinde olan bir kişiye yardım etmek, bunun karşılığında hiçbir şey beklememek, yardımcının çıkarı için değil, yardım edilen kişinin yararına" şeklinde tanımlar. Friedrich Nietzsche ise nezaket ve sevgiyi, "insan ilişkilerindeki en iyileştirici unsurlar" olarak kabul eder. Nezaket, Şövalye Erdemlerinden biri olarak da kabul edilmiştir.


Kaynaklar: 

© Sınav Eğitim Kurumları 2025. Tüm hakları saklıdır.