DENGELİ BESLENME NEDİR?
Dengeli beslenme, vücudun ihtiyaç duyduğu tüm besin öğelerini düzenli ve doğru oranlarda almayı ve böylece sağlıklı bir yaşam tarzını sürdürmeyi hedefleyen bir beslenme şeklidir.
Dengeli beslenme, kişinin sağlıklı bir hayat sürmesi için gereken besinleri belirli miktarlarda ve düzenli olarak alınmasıdır. Dengeli beslenme, vücudun enerji ihtiyacını karşılamak, büyümeyi desteklemek, bağışıklık sistemini güçlendirmek, hastalıklara karşı direnci artırmak ve genel sağlığı korumak için gereklidir.
Dengeli beslenme büyüme, gelişme, sağlıklı ve verimli olarak uzun süre yaşamak için gerekli olan enerjinin, çeşitli besin kaynaklarından yeterli, dengeli ve düzenli beslenme şeklinde alınmasıdır.
Dengeli beslenme bireylerin sahip olduğu yaş, cinsiyet, enerji ihtiyacı, fiziksel aktivite düzeyi ve sağlık durumu gibi belirleyici faktörlere göre değişiklik göstermektedir. Bireyler sağlıklı ve dengeli beslenmek için diyetisyenlerden ya da beslenme uzmanlarından bireysel ihtiyaçlarına uygun beslenme programı desteği alabilirler.
Dengeli ve Sağlıklı Beslenmede Dikkat Edilmesi Gereken Noktalar Nelerdir?
Dengeli ve sağlıklı beslenmede alınan besinlerin içerik ve oranları besin piramidine uygun olmalıdır. ve besin piramidine günlük mümkün olduğunca uymak gerekir. Dengeli beslenme, beş temel besin grubundan yeterli miktarda besin almayı içerir. Dengeli ve sağlıklı beslenmede dikkat edilmesi gereken noktalar şu şekilde sıralanmıştır;
Tahıllar ve tahıl ürünleri:
Beyin ve kalp gibi yaşamsal organların yanı sıra kasların temel enerji kaynağı glikozdur. Dengeli ve sağlıklı beslenmede besinlerin içeriğinin % 50-60’ı karbonhidrattan alınmalıdır. Glikoz temel karbonhidrat kaynakları olan tahıllar, baklagiller, ekmek, pirinç, makarna, tahıl gevreği gibi besinlerden alınır. Dengeli ve sağlıklı beslenmede tam tahıllı ürünler tercih edilmelidir.
Proteinler:
Proteinler insan vücudunda birçok yapının temel taşıdır. Sağlıklı kas iskelet yapısı ve düzenli hormon dengesi için her gün ve her öğün belirli oranda protein tüketilmelidir. Günlük kalori ihtiyacının % 15 kadarı proteinlerden alınmalıdır. Et, balık, tavuk, yumurta, kuru baklagiller, süt ve süt ürünleri gibi protein kaynakları bu gruba dahildir. Farklı protein kaynaklarının dengeli bir şekilde tüketilmesi önemlidir. Dengeli ve sağlıklı beslenmede her öğünde protein ve karbonhidrat dengeli bir şekilde besin piramidine uygun miktarda alınmalıdır.
Yağlar :
Günlük kalorinin %15 kadarı yağlardan alınmalı ve yağ sınırlamasına önem verilmelidir. Hayvansal besinler bir miktar yağ içerdiği için besinlere ekstra yağ konulmamalı, katı doymuş yağ oranları % 7’nin altına düşürülmelidir. Ek yağ tüketimi olarak olarak 1-2 tatlı kaşığı zeytinyağı konulması önerilmektedir. Sağlıklı yağlar, özellikle bitkisel yağlar (zeytinyağı, kanola yağı) tercih edilmelidir. Trans yağlar ve doymuş yağlar sınırlı miktarda tüketilmelidir. Zeytinyağı içerdiği Omega 3 ve 6 yağları ve e vitamini bakımından önemlidir.
Meyve ve sebzeler:
Renkli meyveler, yeşil yapraklı sebzeler, turunçgiller, havuç gibi sebzeler dengeli beslenmede önemli bir yer tutar. Meyveler ve sebzeler vitamin, mineral ve lif açısından zengindir.
Alınan kalori miktarı ve dengeli porsiyon kontrolü :
Fazladan alınan her kalori vücutta depolanır. Depolanan fazla kaloriler yağa dönüşerek vücutta metabolik hastalıkların oluşmasına neden olur. Alınan kalori miktarı kişinin vücut kitle indeksi ve günlük aktivitesine göre hesaplanmalıdır. Besinleri dengeli porsiyonlarla tüketmek ve alınan kalori miktarı önemlidir. Porsiyon kontrolü, aşırı kalori alımını önlemeye yardımcı olarak kilo kontrolünü sağlar.
Enerji Kaynağı :
Enerji olarak kullanılacak kalori alımında vitamin ve posa bakımından zengin taze meyve ve sebze tüketimine dikkat edilmelidir. Kan şekerinin düzenlenmesi ve doyma hissi oluşması bakımından önemli yer tutan tahıl ürünleri belli oranda ve belli öğünlerde yer almalıdır.
Şeker ve tatlı tüketimi : Kan şekerini hızla yükselmesine ve fazla kalori nedeniyle şişmanlamaya neden olan şeker ve tatlı tüketimi günlük kalori alımında dengeli ve sağlıklı beslenme içinde mümkün olduğunca azaltılmalıdır.
Su ve sıvı besinler :
İnsan vücudundaki biyokimyasal reaksiyonlar su ile gerçekleşir. Diğer bir deyişle, su, vücut fonksiyonlarının düzgün bir biçimde çalışması için önemlidir. Kişinin günlük su ve sıvı besin ihtiyacı vücuttaki fizyolojik olayların ve sindirimin düzgün olması bakımından önemlidir. Dengeli ve sağlıklı beslenmede aynı zamanda yeterli miktarda su tüketimini de içerir.
Öğün miktarı :
Öğünler uygun ve belirtilen miktarlarda sık ve az alınmalıdır. Öğünler yavaş yenmeli ve iyi çiğnenmelidir. Öğün atlamadan, düzenli aralıklarla beslenmek düzenli beslenmede son derece önemlidir. Öğünleri düzenli olarak, planlayarak uygulamak, metabolizmayı düzenler ve kan şekeri seviyesini kontrol altında tutar.
Besinleri saklama ve pişirme yöntemleri: Besinleri saklama ve pişirme yöntemleri de dengeli ve sağlıklı beslenmenin içinde yer almaktadır. Besin maddelerinin tazeliğini korumak için pişirme, saklama tekniklerine dikkat etmek besinlerin vitamin ve protein değerleri bakımından önemlidir.
Doğal ve taze besinler :
Besinleri doğal ve taze olarak tercih edilmeli, işlenmiş gıdalar yerine doğal ve taze besinler tercih edilmelidir. İşlenmiş gıdalarda bulunan katkı maddeleri, koruyucular ve yüksek miktarda tuz ve şeker içerikleri dengeli ve sağlıklı beslenme programına dahil edilmemelidir.
Egzersiz :
Dengeli ve sağlıklı beslenme programının içinde yer alan egzersiz programı vücudun sağlıklı ve sağlam kalması ile ideal kilo ve kilo kontrolü için son derece önemlidir. Egzersiz programı ile vücut enerji harcar ve direnç kazanır.
Dengeli ve sağlıklı beslenme programında farklı besin gruplarından çeşitli besinleri içeren bir beslenme planı oluşturulmalıdır. Vücudun ihtiyaç duyduğu besin öğelerini yeterli miktarda almak önemlidir. Besinlerin önerilen porsiyon miktarlarına ve önerilen günlük alım miktarlarına uyulmalıdır. Tam tahıllı ürünler, meyve, sebze ve baklagiller gibi lifli gıdalar, tokluk hissi sağlar, sindirim sistemini düzenler ve bağırsak sağlığını destekler. Bu nedenle, lifli gıdaları beslenme düzenine dahil etmek önemlidir. Çeşitli tahıllar, protein kaynakları ve sağlıklı yağlar içeren bir beslenme düzeni ile birlikte meyve ve sebzeler tercih edilmeli bunun yanında su içmeye önem verilmeli ve programa uyulmalıdır.
Diyetisyen, beslenme uzmanı ya da doktor desteği alarak dengeli ve sağlıklı beslenme programı uygulamak, bu program dahilinde egzersiz yapmak sağlıklı bir yaşam, kilo kontrolü, enerji düzeylerinin artması, kronik hastalık riskinin azalması, bağışıklık sisteminin güçlenmesi ve genel olarak iyi bir sağlık durumu için son derece faydalıdır.
DENGELİ VE DÜZENLİ BESLENMENİN ÇOCUKLARIN ZİHİNSEL GELİŞİMİNE ETKİSİ
Dengeli beslenme, kişinin sağlıklı bir hayat sürmesi için gereken besinleri belirli miktarlarda ve düzenli olarak alınmasıdır. Dengeli beslenme aynı zamanda büyüme, gelişme, verimli ve sağlıklı olarak uzun süre yaşamak için gerekli olan enerjinin, çeşitli besin kaynaklarından yeterli, dengeli ve düzenli beslenme şeklinde alınmasıdır.
Dengeli ve düzenli beslenme, çocukların fiziksel ve bedensel olarak gelişimlerinin yanı sıra zihinsel gelişimleri için de son derece önemlidir. Dengeli ve düzenli olarak beslenen çocuklar;
- Akılda tutma, konsantrasyon, dikkat, algılama, düşünme, uzun süreli bellek gibi zihinsel faaliyetlerinde gelişme sağlarlar ve bu alanlarda daha güçlü olurlar.
- Dikkat ve odaklanma gerektiren ders dinleme, ders çalışma, sınavlara hazırlanma ya da ödev yapma gibi konularda dengeli ve düzenli beslenme, çocukların daha avantajlı konumda olmasını sağlamnaktadır. Dengeli ve düzenli beslenme çocuğun akademik başarısına etki eden önemli bir faktördür.
- Çocuklar sosyal hayatın içinde enerjik bir yapıda bulunurlar. Çocuklar sarf edecekleri enerjinin büyük bölümünü yedikleri sağlıklı gıdalardan alırlar. Çocuğun enerjik ve sağlıklı olması sosyal hayatın içinde daha etkin bir yapıda olmasını sağlar. Enerjik olan çocukların kendilerine güvenleri daha fazla olmaktadır. Sağlıklı ve enerjik bir çocuk sosyalleşme anlamında daha girişken olurlar. Sosyal anlamda daha girişken olmak ise çocuğun akranları arasında daha fazla kabul görmesini sağlayabilmektedir.
- Dengeli ve düzenli beslenmede çocukların yaptığı aktiviteye ve harcadığı enerji miktarına göre alması gereken enerjinin göz önünde bulundurulması gerekir. Dengeli ve düzenli beslenme ile çocukların bedensel, fiziksel, bilişsel, akademik ve sosyal gelişimleri olumlu yönde artmaktadır.
Sınav Eğitim Kurumları olarak gelişim çağındaki çocuklarımızın sağlıklı ve düzenli beslenmesi gerektiğine inanıyoruz ve öğrencilerimizin beslenmesine ayrı bir önem veriyoruz. Öğrencilerin fiziksel ve bilişsel gelişimleri için yemek yemenin önemini bilen Sınav Koleji Anaokulu, Sınav Koleji ve Sınav Eğitim Kurumları, profesyonel diyetisyenler tarafından hazırlanan bir beslenme programı uygular.
Sağlıklı ve dengeli beslenme programı, öğrencilerin fiziksel gereksinimleri ve besinlerin kalori değerleri dikkate alınarak hazırlanır. Yemeklerin pişirilmesinden sunumuna kadar sıkı bir hijyen politikası uygulanır. Büyüme çağındaki bireylerin ana öğünlerini ihmal ederek alternatif bir alan olarak gördükleri kantin anlayışına karşı geliştirilen Sınav Eğitim Kurumlarında, okul beslenme anlayışını destekleyecek farklı yaş gruplarının ihtiyaç ve önceliklerine göre belirli saatlerde açık tutulan organik kantinler oluşturulmuştur. Size en yakın Sınav Koleji Anaokulu, Sınav Koleji ile Sınav Eğitim Kurumlarını öğrenmek için 0312 285 99 77 numaralı telefon numaramızdan bizimle iletişime geçebilirsiniz ya da
https://sinav.com.tr internet adresinden ulaşabilirsiniz.
